Agri Wes-Kaap het op ‘n feestelike aand op 11 Junie 2025 by Ashanti Estate in Paarl met trots aangekondig dat Francois Rossouw van Mooigezicht Estates in die Hexriviervallei aangewys is as die Agri Wes-Kaap Santam Jongboer van die Jaar 2025. Rossouw boer met tafeldruiwe op 310 hektaar in die vrugbare Hexriviervallei en is diep gewortel in die streek se landbougemeenskap.
Jongboere se rol in voedselsekerheid
“Ek was bevoorreg om van kleins af te boer en op die plaas groot te raak waar ek vandag nog werk. Ek was altyd lief vir die boerdery en sy mense,” het Rossouw gesê. “Ek het later besluit om landbou te gaan studeer sodat ek eendag saam met my mentors kan werk en op ‘n sinvolle manier tot die bedryf kan bydra.”
Hy glo dat jongboere ’n deurslaggewende rol speel in die bevordering van voedselsekuriteit en die skep van werksgeleenthede in landelike gebiede. “Jongboere het die potensiaal om plaaslike ekonomieë aan die gang te hou. Waar hulle werk skep, kan hulle stedelike migrasie teenwerk en help om plattelandse gemeenskappe selfonderhoudend te maak.”
Wat ’n boer moet hê
Volgens Rossouw is hardwerkendheid en aanpasbaarheid kernkwaliteite vir sukses in die landbou. “Dit is nie net ’n werk nie, dit is ’n leefwyse. Jy moet opstaan na terugslae, planne maak, en oor ’n wye stel kennis en vaardighede beskik – van arbeidswetgewing tot finansiële bestuur.”
Die finaliste van 2025
Die ander finaliste in die 2025-kompetisie was:
- 𝗛𝗲𝗿𝗺𝗮𝗻𝗻𝗛𝗲𝗶𝗻𝘀 (25), wat 125 hektaar wingerd en 450 varksôe in die Stellenbosch-streek bestuur.
- 𝗡𝗶𝗲𝗹𝗕𝗿𝘂𝘄𝗲𝗿 (37) van die Ceres/Hamlet-gebied, met steenvrugte op 124 hektaar en kernvrugte op 205 hektaar.
- 𝗔𝗻𝗱𝗿𝗲𝗦𝘄𝗮𝗻𝗲𝗽𝗼𝗲𝗹 (28), wat reeds 7 jaar in die Langeberg-gebied met sitrus, steenvrugte, wingerd en groente boer.
- 𝗝𝗮𝗰𝗼𝗕𝗿𝘂𝘄𝗲𝗿 (25) van Barrydale, wat met perskes, nektariens, pere, appelkose, suurlemoene en pampoene boer.
- 𝗠𝗮𝗿𝗶𝗼𝗟𝗼𝗺𝗯𝗮𝗿𝗱 (39) van George, wat avokado’s en vleisbeeste bestuur.
- 𝗚𝗼𝗿𝗱𝗼𝗻𝗔𝗻𝗱𝗲𝗿𝘀𝗼𝗻 (36) van die Overberg, wat met appels en pere op 83 hektaar boer.
- 𝗠𝘂𝘀𝗮𝗠𝗳𝗲𝗻𝗴𝘂 (39) van Tulbagh, wat op 36,6 hektaar bloubessies produseer.
Agri Wes-Kaap het elkeen van die finaliste gelukgewens met hul plek in die eindronde en hul indrukwekkende bydraes tot die landboubedryf.
Wat soek die beoordelaars?
Inus Oosthuizen, een van die beoordelaars, het uitgelig dat die kompetisie nie net fokus op trekkers en vee nie, maar op ‘n breë spektrum van bestuursaspekte. “Ons beoordeling is deeglik gebalanseerd en ons kyk nie net na wat jy doen nie, maar ook waarom jy dit doen. Ons evalueer die deelnemer se bestuursfilosofie, produksievermoë – nie net volume nie, maar ook gehalte en doeltreffendheid – sowel as finansiële insig, bemarkingsbenadering, risikobestuur, tegnologie wat gebruik word, personeelpraktyke en die vlak van gemeenskapsbetrokkenheid. Ons soek boere wat strategies dink, ’n sterk visie het en dié visie konsekwent implementeer.”
’n Wenner se insigte
Dean Barnard van Waboomskraal, die 2024-wenner, het die proses geloof. “Wat ek die meeste geleer het, is om uit te reik na ander boere en werklik te verstaan wat georganiseerde landbou vir ons doen. Die span by Agri Wes-Kaap is fenomenaal. Ek beveel elke jongboer aan om in te skryf.”
Barnard het ook die belang van gemeenskap en ondersteuning tussen boere beklemtoon. “Boere het vyf keer ’n groter risiko vir geestessiektes, daarom is dit noodsaaklik dat ons mekaar ondersteun en by mekaar leer. Dit is ’n reis van groei – persoonlik, professioneel én emosioneel.”
’n Netwerk van ondersteuning
Barnard het ook die belang van gemeenskap en ondersteuning tussen boere beklemtoon. “Boere het vyf keer ’n groter risiko vir geestessiektes, daarom is dit noodsaaklik dat ons mekaar ondersteun en by mekaar leer.”
Erkenning van uitnemendheid
Die Agri Wes-Kaap Santam Jongboer van die Jaar-kompetisie vier nie net uitnemendheid in boerdery nie, maar bou ook aan ‘n netwerk van jong leiers wat die toekoms van Suid-Afrika se landbou help vorm.