Toe Quinty Rabophala in 2018 besluit het om te begin boer, was sy geïnspireer deur haar familie se liefde vir landbou en haar droom om ’n verskil te maak.

In 2020 het sy haar meestersgraad in Landbou-ekonomie gekombineer met haar passie vir praktiese boerdery en Kenokatha Farms gestig – ’n besigheid wat volhoubaarheid en groei eerste stel, al was dit te midde van die Covid-19-uitdagings.

Hierdie jaar het haar harde werk vrugte afgewerp toe sy twee groot toekennings losgeslaan het: Top Entrepreneur vir die Siyakhula-program en Vrou in Besigheid Kampioen by die 10de Nasionale Ontwikkelingstoekennings, aangebied deur Black Umbrellas. Black Umbrellas help 100%-Swart klein besighede om hul volle potensiaal te bereik deur ’n inkubasieprogram.

Quinty het begin op ’n klein 1,5-hektare plot in Midrand, Johannesburg. Vandag het sy haar onderneming uitgebrei na ’n agt-hektare plaas in Botlokwa, Limpopo, asook haar familie se 10-hektare plaas in Mashite, Lebowakgomo, wat sy as deel van haar boerdery geïntegreer het.

Kenokatha Farms kweek spesialiteitsgroente soos baba-murgpampoentjies, broccoli, groenbone en suikermielies, wat aan winkels en markte regoor Suid-Afrika gelewer word.

“Ek het geleer hoe belangrik dit is om aan standaarde te voldoen, maar ook hoe om werk te delegeer. Jy kan nie alles self doen nie – jy moet jou span vertrou en saam groei.”

Dit was nie altyd maklik nie. Marktoegang en voldoening aan sertifisering het groot uitdagings gebring. “Ons het aanvanklik verliese gely omdat ons nie veilige markte en die nodige sertifikate gehad het nie. Maar daardie terugslae het my gedryf om planne te maak,” vertel sy.

In 2023 het Quinty by die Siyakhula-program aangesluit. Dit het haar manier van sake doen heeltemal verander.

“Ek het geleer hoe belangrik dit is om aan standaarde te voldoen, maar ook hoe om werk te delegeer. Jy kan nie alles self doen nie – jy moet jou span vertrou en saam groei,” verduidelik sy.

Kenokatha is nou op koers om Global GAP-sertifisering te kry – ’n belangrike stap vir voedselveiligheid en uitvoer. Met SPAR se hulp is sy besig om al die regte stelsels in plek te kry. “Ons produkte is goed, maar ons het die regte papierwerk nodig om dit te bewys. Ons is amper daar en ek sien uit na die oudit,” sê sy met selfvertroue.

“Begin waar jy is, gebruik wat jy het en leer aanhoudend. Omring jouself met mense wat saam met jou wil groei.”

Haar boerderye skep ook werksgeleenthede. Die Midrand-boerdery huur tot 15 seisoenale werkers tydens spitsseisoene, en haar Limpopo-plase is besig om op dieselfde vlak te kom. Die insluiting van haar familie se plaas het haar voorsieningsketting sterker gemaak en verseker dat sy aan die markte kan lewer.

Om haar drome te verwesenlik – soos die bou van ’n pakstoor, verkoelde vragmotors en beter logistiek – het sy onlangs aansoek gedoen vir R5 miljoen se Agri BEE-befondsing. Sy moet 10% self bydra en is hard aan die werk om die R500,000 in te samel. “Dit sal ons help om gaps in die voorsieningsketting uit te skakel en ons produkte vars en van hoë gehalte te hou,” verduidelik sy.

Quinty se passie lê nie net by boerdery nie, maar ook by mense. Sy is trots daarop dat haar plase ses permanente werkers en baie seisoenale werksgeleenthede skep.

Sy droom groot oor die toekoms. “Ek wil hê Kenokatha moet bekend wees vir innovasie en volhoubaarheid. Die Siyakhula-program het my gehelp om my visie opnuut te definieer,” sê sy.

Haar raad aan ander boere? “Begin waar jy is, gebruik wat jy het en leer aanhoudend. Omring jouself met mense wat saam met jou wil groei.”

Met haar deursettingsvermoë en die regte ondersteuning, bewys Quinty dat Suid-Afrika se landbousektor kan floreer en werklik ’n verskil kan maak.