Daardie vraag verskyn toenemend op boerdery-verwante groepe op Facebook: “Ek het ‘n paar hektaar bewerkbare grond in die Overberg. Waarmee kan ek winsgewend boer?” Baie mense wat voorheen naweekboere was of genoeg spasie in die stad het, wil deesdae hul eie produkte kweek of selfs wins daaruit maak. In sommige voorstede sien ons toenemend hoenders, kweekhuise – of swembaddens wat in tuine omskep word. Die Covid19 pandemie het soveel druk op die wêreldwye voedselvoorsieningsketting plaas, dat baie mense ‘n tuisbou-ingesteldheid ontwikkel het. Programme soos Clarkson’s Farm waarin die bekende TV-aanboeder ‘n boerdery begin, se gewildheid het die hoogte ingeskiet. Verkope van tuisbou en beginner-boer literatuur en voorraad ook.
Deur René Lötter
Ek wil graag boer maar hoe begin ek? Die vraag, ietwat vaag oor gebied en spasie, op die Kom ons Boer Facebook-groep, klink aanvanklik amper naïef. Tog het dit by die 300 kommentare gekry. Benewens ‘n paar sarkastiese antwoorde soos: “Jy begin deur NIE te vra op Facebook nie!” het die meeste kommentaar praktiese advies, of aanbiedinge vir hulp gebied.
Hier is ‘n lys van die werkbares en die wyses:
• Dit hang af van van wat in jou area aard – water, grond, grootte en watse kapitaal en toerusting jy het.
• Het jy jou eie grond en indien wel hoe groot en wat is jou drakrag per hektaar?
• Die verkoop van produkte teen wins, vanaf die land aan kopers binne ekonomiese afstand, behoort sekerlik die einddoel te wees. Dit kan dalk ‘n goei ding wees om eers in die bemarking van produkte betrokke te raak, dan in bestuur en finansiële administrasie.
• Baie geld en die wysheid van Salomo en dan moet jy kan dobbel, want glo my elke oes dobbel jy….of dit reën of n misoes. Sterkte!
• Kry mense wat die pad gestap het – mense met ondervinding wat jou kan help.
• Hoe maak mens ‘n miljoen uit boerdery. Begin met agt miljoen en hou op as jy een miljoen oor het.
• Koop grond met implemente by want dan betaal jy nie BTW nie, as jy wel BTW geregistreerd is kan jy dit terug eis.
• Kyk met watter diere die meeste boere in jou omgewing mee boer, en dan moet jy besluit, wil jy net skaap hê, of wil jy kwaliteit skaap hê.
• As jy die geld het of lening kan kry, koop of huur grond. Besluit waarmee jy op daardie grond kan boer (drakrag, voeding, water ens). Doen deeglik navorsing oor die tipe boerdery. Boekhouding van inkomste en uitgawes.
• Begin om na te vors, wat aard in jou area, wat is winsgewend, is daar afsetpunte en is daar kompetisie. Hou jou budget in ag en hoeveel spasie jy gaan nodig kry.
• Gaan werk vir peanuts op ‘n ryk boer se plaas. En wat jy daar leer kan geld nie koop nie.
• Begin eers met ‘n groentetuin. Raak dit baas; dan kan jy na die groter goed gaan.
• Het jy geld om te begin? Jy moet genoeg het vir vee, voer, kostes vir tenminste 6 maande. Kry ‘n paar ou dragtige ooie wat binnekort moet lam, hulle sal nie op ‘n plaas wees as hul nie gelam het nie; jy gaan moet ekstra kos gee vir hulle – dan verkoop jy die lammers en ooie en koop dan weer in.
• Oom gee darem bietjie grasie na 6 weke dink jy nog jy gaan vorentoe boer na 6 maande begin jou maag werk en jou keel toetrek. Lam pryse val ooie vrek. Mense in stede dink jy huur gou gou ‘n stukkie grond en gaan boer.
• Ek het spinasie in ‘n tonnel wat vol in produksie is met kopers in plek, en kan gemiddeld 400 bossies per week verkoop.
Dr Hlamalani Ngwenya, die hoofdirekteur van Agri ondersteuning en ontwikkeling by Elsenburg Agri opleidingsentrum het die vraag as baie belangrik en glad nie naïef nie, beskryf. “Ons departement hanteer daagliks daardie tipe vrae en ons het ‘n span deskundiges en kantore”
Hy het aspirerende boere uitgenooi om na die Elsenburg webwerf te gaan en te kyk na al die FAQ wat deur beginner-boere gevra word. Daar is ook kort kursusse en assistente wat gretig is om boere te help.
Charl Van Rooyen van dieselfde departement, het die volgende lys van kursusse en inligtingsblaaie gestuur: As jy suksesvol wil boer, is dit die moeite werd om hierdie vier aspekte goed te bestudeer.
• Boerdery-beplanning – “checklist” en algehele boerdery-beplanning.
• Marktoegang – norme, standaarde en akkreditasies om toegang te kry tot verskeie markte soos Global Gap, SA Gap, BRC, Natures Choice, Farm to fork, Wieta & SIZA
• Die wette en regulasies wat op boerdery van toepassing is en wat waar geregistreer moet word.
Nommer 2 op hierdie lys kan elke beginner-boer gerus teen die muur in die skuur vasspyker: Hoe begin jy ernstig en slim boer?
1 Met ‘n plan insluitend voervloei en drakrag
2 Plaaskaart wat kampe/blokke en infrastruktuur aantoon (groottes, besonderhede van besproeiingsdroëland en veld)
3 Blok-/kamprekords moet kunsmis, onkruiddoder, swamdoder, insekdoder en kultivar toon
4 Grondkartering opnam, of CFM-rekords
5 Grond-, blaar- en waterontleding vir blokke/kampe en alle waterbronne
6 Dieretabelle maandeliks opgedateer
7 Produksierekords vir elke blok/kamp hoeveelheid & kwaliteit – pak persentasie uit vir vrugte
8 Water – lyste, gelisensieerde en algemene magtigings – totale somer en winter ontleding
9 Inventaris van toerusting, vaste en roerende bates – moet eerste registrasie en waarde insluit
10 Arbeidsrekords – permanent, seisoenaal en “casual” – Coida, WVF & SIZA
11 Masjinerierekords – diens, olie & brandstofbenutting – bewerkingsrekords per kamp
12 Klimaat Data vir die plaas – CFM Temp, Reën, Koue eenhede, Wind, Verdamping, Dagligure
13 Besproeiing – onttrekkingspunte, bergingsfasiliteite – vermoëns, Hooflyne – groottes en tipe pype (AC vs UPVC)
14 Watter stelsels gebruik
15 Onderhoud & filters – elektrisiteit/sonkrag
16 Skedule
17 Finansiële rekords vir BI – Ondernemingsbegrotings op blokskaal
18 Gelyk Breek Begrotings
19 Capex-begroting
20 Kontantvloeibegroting
21 Besigheidsplan
22 Maandelikse rekonsiliasie van begroting
23 Maandelikse bestuurstate
24 Opgestelde jaarstate
25 Geouditeerde jaarstate
Kort kursusse
Vind dwarsdeur die jaar plaas. Dit word op ‘n ad hoc en aanvraag-basis aangebied en sodra ‘n minimum getal van 12 studente op die lys vir ‘n kursus is, sal studente oor die datum en plek ingelig word.
Elsenburg bied ook inligting en toegang tot Apps asook hommeltuie https://www.elsenburg.com/elsenburg-agricultural-training-institute/
Daar is ander opsies en sentrums in die res van Suid-Afrika. Graan SA bied hierdie aan: https://www.grainsa.co.za/pages/farmer-development/projects
Indien jy nie tyd of geld het vir opleisingskursusse nie – die web is jou vriend. Daar is baie nonsens wat met ‘n knippie sout geneem word, maar daar is ook waardevolle groepe wat advies van gesoute boere inwin en uitdeel. ‘n Veesiekte Facebook groep bied bv. in die veld raad indien jy in nood is met ‘n skielike siek lam of ooi as jy ver van ‘n veearts is. Daar is legio sulke groepe met waardevolle raad van hoe om kalkoenne groot te maak tot hoe om ‘n siek skaaplammer reg te dokter of hoe om ‘n gat in ‘n watertenk vinnig te fix.
Op die ou einde is hierdie opmerking van ‘n sosiale media kommentator egter die heel beste. Benewens begrotings, planne en kennis van regulasies:
Of jy nou wit swart, bruin is – passie vir boerdery is absoluut noodsaaklik. “Boerdery moet in jou bloed en in jou hart wees.”
(Dan ook ‘n lekker kort Boerboel broek, kakie hemp, keps, Leatherman en ‘n John Deere sticker vir jou bakkie).
796118 738015Not long noticed concerning your web web site and are nonetheless already reading along. I assumed ill leave my initial comment. i do not verify what saying except that Ive enjoyed reading. Good weblog. ill be bookmarking keep visiting this web web site truly normally. 73123
720093 688246Some genuinely nice stuff on this web site , I enjoy it. 669541
790223 745854replica watches are remarkable reproduction of original authentic swiss luxury time pieces. 729178
142502 715970Hello there, just became alert to your weblog by means of Google, and discovered that it is actually informative. Im gonna watch out for brussels. Ill be grateful should you continue this in future. A lot of folks will likely be benefited from your writing. Cheers! 195331
603932 546030Its wonderful what supplementing can do for your body and your weight lifting goals! 237440
537157 63465Certain paid google internet pages offer complete databases relating whilst individual essentials of persons whilst range beginning telephone number, civil drive public records, as properly as criminal arrest back-ground documents. 914055
301753 920394Thankyou for all your efforts that you have put in this. really interesting info . 214576
682424 280846I havent checked in here for some time because I thought it was getting boring, but the last few posts are genuinely great quality so I guess Ill add you back to my every day bloglist. You deserve it my friend. insurance guides 435863
722297 720376Thanks for the auspicious writeup. It in fact used to be a leisure account it. Glance complicated to much more delivered agreeable from you! Even so, how can we be in contact? 79334
493067 670011I like this post, enjoyed this 1 appreciate it for putting up. 641388
726008 312295extremely good post, i definitely adore this fabulous website, persist with it 750895
61998 234971Excellently written write-up, doubts all bloggers offered the identical content material since you, the internet has to be far better spot. Please stay the top! 294974
723869 583639Hello, you used to write magnificent, but the last several posts have been kinda boringK I miss your great writings. Past several posts are just a little out of track! come on! 712659
955709 130425I like the valuable info you supply in your articles. Ill bookmark your weblog and check once again here regularly. Im quite certain Ill learn many new stuff appropriate here! Excellent luck for the next! 549564
514970 386099Outstanding blog here! Also your site loads up extremely quickly! What host are you making use of? Can I get your affiliate link to your host? I wish my site loaded up as fast as yours lol xrumer 502359
328553 393285extremely nice post, i truly love this internet site, carry on it 397657
519926 327403Hello there! Great post! Please inform us when I will see a follow up! 751478
547970 366320I like you blog (dsol, je suis francais, je parle mal anglais) 285337
221310 551098some truly fascinating info , nicely written and broadly speaking user genial . 253250
149118 547157Hey! Do you use Twitter? Id like to follow you if that would be ok. Im certainly enjoying your blog and look forward to new updates. 588671
961195 426080A lot of writers recommend just writing and composing no matter how bad and if the story is going to develop, you will suddenly hit the zone and itll develop. 577923
153212 920669extremely good post, i surely adore this fabulous website, persist with it 898806
87944 857518I enjoy this site, will surely arrive back. Make sure you carry on writing high quality posts. 379704
785655 705688Some genuinely good and utilitarian info on this site, as nicely I believe the style has got wonderful attributes. 240479
837309 641444Ive been absent for a even though, but now I remember why I used to really like this website. Thank you, I will try and check back more often. How often you update your web site? 671138
328494 165456Outstanding post, I conceive blog owners should acquire a good deal from this blog its very user pleasant. 716004
552469 621234This internet internet site is truly a walk-through for all with the info you wanted about this and didnt know who to ask. Glimpse here, and you will undoubtedly discover it. 426314
31091 809791I like this web site its a master peace ! Glad I detected this on google . 71278
451469 457693Great post, I conceive web site owners really should learn a good deal from this internet blog its rattling user genial . 861861
704593 370225You should consider starting an e-mail list. It would take your site to its potential. 542091
729347 19148Hiya! Amazing blog! I happen to be a daily visitor to your website (somewhat more like addict ) of this internet site. Just wanted to say I appreciate your blogs and am looking forward for a lot more to come! 469738
286705 313061Fantastic post, I conceive internet site owners really should learn a lot from this web blog its rattling user genial . 858664
922714 315389Magnificent beat ! I would like to apprentice whilst you amend your web site, how could i subscribe for a weblog internet site? The account helped me a appropriate deal. I had been a little bit acquainted of this your broadcast provided brilliant transparent concept 826528
321938 984392Very intriguing topic , thanks for posting . 205636
680636 216129Awesome read , Im going to spend more time researching this subject 266106
123795 763651I like this internet site because so considerably useful material on here : D. 363556
353637 705697What host are you using? Can I get your associate hyperlink in your host? I wish my website loaded up as quickly as yours lol 887811
754971 822182Most suitable boyfriend speeches, or else toasts. are almost always transported eventually via the entire wedding party and are nonetheless required to be really fascinating, amusing and even enlightening together. very best mans speech 558477
384703 529093Hi, you used to write exceptional articles, but the last several posts have been kinda boring I miss your tremendous posts. Past couple of posts are just slightly out of track! 666500
Goeiedag
Graag verneem ek of lente 2022cen somer 2023 al op die rakke is. Ons us woonagtig in kroonstad en kry net die tydskrifte in die hande nie. Kan u asb help.
Baie dankie
Will meet uitvind
Ek “boer” al vir jare in my agterplaas…
Ek stel baie belang en voel ek kan ook n bydrae lewer!
Ek is al 64